O pisankach czas pisać...





Pisanki to pospolita nazwa wielkanocnych kolorowanych jajek, najczęściej kurzych, kaczych lub gęsich, choć od niedawna na stołach pojawiają się również jaja strusie. Pisanki symbolizują rodzące się życie i jednocześnie nadzieję na zmartwychwstanie. W zależności od techniki zdobienia, świąteczne jajka mają różne nazwy.
Kraszanki (malowanki, byczki) powstają przez gotowanie jajek w uzyskiwanych ze składników naturalnych barwnych wywarach: brązowym lub pomarańczowym z łupin cebuli; różowym z soku z buraka; zielonym z pędów młodego żyta; czarnym z łupin orzecha włoskiego, kory olchy lub dębu; żółtym z nagietka lub kory młodej jabłoni i fioletowym z kwiatu ciemnej malwy.
Różnobarwne desenie pisanek tworzą się przez rysowanie na skorupce gorącym roztopionym woskiem (przy pomocy szpilki, igły, szydła lub drewienka), a następnie zanurzenie jajka w barwniku. W regionie Białegostoku jednobarwne pisanki wykonywane były zwykle bez narzędzi, poprzez nakrapianie wosku albo poprzez nanoszenie elementów graficznych rozgrzanym końcem świecy.
Oklejanki (naklejanki) są zdobione sitowiem, płatkami bzu, kolorową tkaniną lub błyszczącym papierem.
Nalepianki powstają przez ozdabianie skorupki kolorowymi skrawkami z papieru, popularne były w okolicach Łowicza i w dawnym województwie krakowskim.
Inne rodzaje malowanych jajek to: skrobanki, drapanki i rysowanki.
Stała ekspozycja ponad 1000 pisanek, znajduje się w Muzeum Pisanki będącego częścią Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu
(Podlasie). Wystawy pisanek można oglądać również w Muzeum Lipskiej Pisanki i Tradycji
.
Ciekawostka: Dawniej pisanki zakopywano przed furtką prowadząca do domu, pod progami mieszkań i budynków gospodarczych, aby odstraszyć wszelkie zło i aby w domu i gospodarstwie się darzyło. Pisankami dzielono się z inwentarzem domowym, a skorupki dodawano do wysiewanego zboża, aby dawało wysokie plony. Rzucano je również na dachy domów, co miało chronić je przed uderzeniem pioruna lub rozsypywano po kątach izb w celu zabezpieczenia przed niepożądanym robactwem.
Wesołych Świąt Wielkanocnych życzą Gdziebylcy z serwisu gdziebylec.pl